เมนูนำทาง
เจ้าจอมมารดาชุ่ม ในรัชกาลที่ 5 ตามเสด็จประพาสชวาเจ้าจอมมารดาชุ่ม เป็นเจ้าจอมที่ทรงโปรดมากคนหนึ่ง เพราะท่านสามารถพูดภาษาอังกฤษได้คล่อง จึงได้รับพระกรุณาธิคุณให้ตามเสด็จประพาสชวาถึงสองครั้ง [2]
ครั้งแรกในปีพ.ศ. 2439 เจ้าจอมมารดาชุ่มได้ตามเสด็จพระราชดำเนินโดยรับหน้าที่เป็นนางสนองพระโอษฐ์ให้กับสมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระอัครราชเทวี
ครั้งที่ 2 ในปีพ.ศ. 2444 เจ้าจอมมารดาชุ่มได้ตามเสด็จพระราชดำเนินอีกครั้ง โดยในครั้งนี้พระเจ้าลูกเธอของท่านโสกันต์แล้ว จึงได้ตามเสด็จพระราชดำเนินด้วยทั้งสองพระองค์ ส่วนสาเหตุที่เจ้าจอมมารดาชุ่มได้ตามเสด็จด้วยนั้นเป็นเพราะว่า "ท่านใส่ชุดฝรั่งขึ้น"
ในการตามเสด็จประพาสชวาครั้งที่ 2 ของเจ้าจอมมารดาชุ่มนั้น ยังมีเจ้านายฝ่ายในอีกหลายท่านตามเสด็จด้วย ได้แก่ สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ, พระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระราชเทวี, พระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์, เจ้าจอมเอี่ยม และ เจ้าจอมเอิบ ส่วนพระราชธิดาที่ตามเสด็จด้วยนอกจากพระเจ้าลูกเธอทั้งสองของเจ้าจอมมารดาชุ่มแล้ว ยังมี สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงสุทธาทิพยรัตน์, สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงมาลินีนพดารา และ สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงนิภานภดล พระองค์ท่านยังได้ตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประพาสยุโรปทั้งสองครั้งด้วย
เมนูนำทาง
เจ้าจอมมารดาชุ่ม ในรัชกาลที่ 5 ตามเสด็จประพาสชวาใกล้เคียง
เจ้าจอมมารดาชุ่ม (แก้ความกำกวม) เจ้าจอมมารดาชุ่ม ในรัชกาลที่ 4 เจ้าจอมมารดาชุ่ม ในรัชกาลที่ 5 เจ้าจอมมารดาพุ่ม ในรัชกาลที่ 1แหล่งที่มา
WikiPedia: เจ้าจอมมารดาชุ่ม ในรัชกาลที่ 5 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2442/03... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/...